Eet je mooi logo

Wat kun je het beste gebruiken in de keuken: olie, margarine of boter ?

Artikel door:

Google

Van vitamine A is inmiddels duidelijk aangetoond dat dit een positieve invloed heeft op de huid. Maar omdat veel vrouwen te weinig groenten en te weinig vette vis eten kan het in de praktijk toch lastig zijn om genoeg vitamine A te eten.  Boter, margarine en halvarine kunnen ook een belangrjke bron zijn van vitamine A, maar daar eten we liever niet te veel van omdat we slank willen blijven. Als vrouwen vaker boter op het brood gaan smeren en gaan bakken in roomboter of in een bak- en braadproduct dan krijgen we vanzelf meer vitamine A binnen, wat ook ten goede komt aan onze huid. Dit is echter in tegenstelling tot wat veel mensen denken: olijfolie is veel gezonder dan boter of kokosvet en met die 'nepboters' als halvarine en margarine lijkt ook van alles mis te zijn. Welke vetten kunnen vrouwen dan het beste kiezen om voldoende vitamine A binnen te krijgen? Wat op de boterham, waarin bakken en waarin frituren?  Wij vroegen het aan Marjolein van der Drift van het het voorlichtingsbureau MVO.

Welke vetten kun je het beste op je boterham smeren?
"Omdat veel Nederlanders te vet eten is het advies is om elke boterham te besmeren met halvarine. Er is veel keuze in de supermarkt. Een product uit een kuipje is de verantwoorde keuze. Alle kuipjes bevatten vitamine A, D en E en goede onverzadigde vetzuren. De term halvarine slaat op producten met minimaal 39 en maximaal 41% vet. Producten met de vermelding light of met laag vetgehalte mogen niet meer vet bevatten dan 41%. Deze producten zijn een goede keuze voor vrouwen die op de lijn letten". 

Maar margarine en halvarine bevatten toch transvetten? En die zijn toch heel erg slecht voor je?
"Plantaardige oliën en vetten worden in allerlei levensmiddelen verwerkt. Soms is daarvoor een bepaalde hardheid van het vet nodig. Deze hardheid heb je nodig voor de structuur en de stevigheid. In het verleden bevatten vetten met een gewenste hardheid ook vaak veel verzadigde vetzuren en/of transvetzuren. Dit is gelukkig al lang niet meer zo, want de innovaties in de oliën- en vettensector maken het steeds makkelijker om voedingsmiddelen te produceren met gezonde vetten en toch met de gewenste smaak, textuur en houdbaarheid. In halvarines en margarines is het aandeel transvetzuren teruggebracht tot < 1 %." 

Toch worden halvarine en margarine ook als chemische boters gezien, en dat blijkt wel uit het feit dat er vitamine A en D aan moeten toegevoegd, terwijl dit van nature bijvoorbeeld wel in roomboter zit. Bovendien zouden de verpakkingen van bak en braadproducten en halvarines weekmakers kunnen bevatten en die kunnen in je lijf terecht komen.
"De toevoeging van vitamine A en D aan margarine en andere margarineproducten zoals halvarine en bak- en braadproducten was ooit wettelijk geregeld. Inmiddels gebeurt het op basis van vrijwilligheid. Alle margarinefabrikanten doen het. Margarineproducten die in Nederland te koop zijn bevatten allemaal vitamine A en D. De weekmakers in verpakkingen zijn voor zover bij ons bekend geen issue. Ftalaten (vooral bekend vanwege gezondheidsrisico’s) worden niet gebruikt".

Welke vetten kun je het best gebruiken bij de warme maaltijd?
"Wanneer olie wordt gebruikt, maakt de soort olie niet veel uit. In olijfolie zitten wat meer enkelvoudig onverzadigde vetzuren. Andere oliën, zoals zonnebloem-, maïs- en arachideolie, bevatten wat meer meervoudig onverzadigde vetzuren. Beide soorten onverzadigde vetzuren zijn oké, maar olie bevat geen vitamine A en D. Wil je toch voldoende vitamine A binnen krijgen dan kun je het beste maximaal twee tot drie keer per week olie gebruiken. De andere dagen heeft een vloeibare margarine of een bak- en braadproduct dan de voorkeur".

Maar je kunt toch beter bakken in onverzadigd vet zoals bijvoorbeeld kokosvet of roomboter omdat  de meervoudig onverzadigde vetzuren in olie kunnen oxideren waarbij vrije radicalen ontstaan die schadelijk kunnen zijn voor je lichaam?
"Het klopt dat meervoudig onverzadigde vetzuren instabieler zijn bij hoge temperaturen dan enkelvoudig onverzadigde vetzuren. Wanneer de juiste gedragsregels in acht worden genomen (bijvoorbeeld frituren op max 175C) zijn er geen risico’s. Zowel plantaardige olie (bijvoorbeeld soja, zonnebloem, arachide), als vloeibaar frituurvet zijn geschikt om te frituren. Bakken kan zonder problemen in vloeibare margarine of een vloeibaar bak- en braadproduct. Wokken kan zowel in vloeibare margarine als in olie. Olie kan echter heter worden waardoor de groenten of het vlees snel dicht schroeien waardoor de smaak en de sappen beter in het product blijven."